Przyroda i zabytki Gór Świętokrzyskich przyciągają licznych turystów pragnących je poznać i wypocząć w otoczeniu dziewiczej puszczy. Góry te nie są zbyt wysokie, można by je nawet uznać za wzgórza. Turyści chętnie odwiedzają znajdujące się tu zabytki i ślady dawnej kultury. Dzika przyroda, bogactwo flory i fauny chronione są prawem w utworzonym tu Świętokrzyskim Parku Narodowym i licznych rezerwatach. Obszar ten jest bardzo atrakcyjny turystycznie, posiada dobrą bazę noclegową, gastronomiczną i wiele atrakcji dla turystów. |
Położenie
Góry Świętokrzyskie położone są Polsce południowo-wschodniej. Zalicza się je do najstarszych pasm w Polsce, a także w Europie. Najwyższy szczyt tych gór (widoczna na jednym z powyższych filmów) to Łysica (612 m n.p.m.), położona w paśmie Łysogór. Nazwa Gór Świętokrzyskich pochodzi od klasztoru na Łysej Górze, gdzie przechowywane są relikwie drzewa Krzyża Świętego.
W centralnej części Gór Świętokrzyskich usytuowany jest Świętokrzyski Park Narodowy. W Górach Świętokrzyskich występują lasy jodłowe (Puszcza Jodłowa) i bukowe. W historycznych czasach teren Gór Świętokrzyskich słynął z ośrodków górnictwa rud żelaza, ołowiu i miedzi.
Kielce są gospodarczym i turystycznym centrum regionu świętokrzyskiego. Pozostałe większe miasta położone w okolicach Gór Świętokrzyskich to Ostrowiec Świętokrzyski Starachowice i Skarżysko-Kamienna. Najważniejsze ośrodki turystyczne to: Święta Katarzyna i Nowa Słupia.
Krajobraz Gór Świętokrzyskich charakteryzują długie, prawie równoległe pasma, o lekko falistej linii grzbietowej, rozdzielone obniżeniami o szerokich i płaskich dnach. Pasmo Świętokrzyskie jest najwyższym i zwane jest Łysogórami, o długości ok. 15 km, z dwoma kulminacjami: Łysicą (612 m n.p.m.) i Łyścą zwanego Łysą Górą (595 m n.p.m.). Na Łyścu znajduje się klasztor i Święty Krzyż, od którego wzięły nazwę góry. Łysogóry mają zalesiony grzbiet, strome stoki, występują tu charakterystyczne gołoborza, produkt wietrzenia kwarcytów. Na szczególną uwagę zasługują też pasma zbudowane głównie z wapieni, położone na południowy-zachód od Kielc np. Pasmo Chęcińskie z Miedzianką, Górą Zamkową, Pasmo Zelejowej i Grządy Bolmińskie. |
Flora i fauna
Obszar ten odznacza się bogactwem oraz odrębnością florystyczną wynikającą ze zróżnicowanych warunków geologicznych i glebowych. Charakterystyczne dla tego regionu są bory jodłowe z domieszką sosny, świerka, buka, jarzębiny i jaworu. Na uwagę zasługuje modrzew polski na Górze Chełmowej oraz cisa. Występują tu licznie rośliny górskie np. paprotnik Brauna, arnika górska i liczne gatunki mchów i porostów. Na torfowiskach występują rośliny pochodzenia północnego takie jak: gniadosz królewski i bagnica torfowa. Świat zwierzęcy reprezentują: dziki, borsuki, jelenie, sarny, lisy oraz ptaki: czarny bocian, kruk, puchacz, żuraw. Występuje tu wiele gatunków motyli i innych owadów. W Świętokrzyskim Parku Narodowym oraz w rezerwatach znajdują się pod ochroną najbardziej wartościowe fragmenty przyrodnicze. Niedaleko Zagnańska rośnie najsłynniejszy dąb w Polsce - "Bartek". |
Klimat
Klimat Gór Świętokrzyskich jest odmienny od otaczających je regionów. W porównaniu z Warszawą, średnia temperatura roczna jest o około od 1 do 2 °C niższa i wynosi około 6-7°C. W ciągu roku średnia suma opadów waha się od 650 do 900 mm. Najwyższe szczyty takie jak Łysica, śnieg pokrywa od listopada do kwietnia. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio od 50 do 90 dni w ciągu całego roku. Porównując po raz kolejny Warszawę do Gór Świętokrzyskich, okres wegetacyjny w najwyższych partiach gór jest w krótszy o około 14 dni, z tego wynika że jest krótszy o 200 dni od okresu Wegetacyjnego w Warszawie. W Górach Świętokrzyskich można również zaobserwować zjawisko inwersji temperatur, tzn. że w najwyższych partiach gór temperatura powietrza może być nawet o 5 stopni wyższa niż na dnach dolin. |
Turystyka Turystyka w Górach Świętokrzyskich jest ważnym elementem całego regionu, ponieważ właśnie Góry Świętokrzyskie są miejscem, gdzie głównie koncentruje się ruch turystyczny. Pasma Gór Świętokrzyskich:
Pasmo główne Pasmo Dobrzeszowskie Pasmo Oblęgorskie Wzgórza Tumlińskie Pasmo Masłowskie Łysogóry Pasmo Jeleniowskie Pasmo Klonowskie Pasmo Bostowskie Pasmo Zgórskie Pasmo Posłowickie Pasmo Dymińskie Pasmo Daleszyckie Pasmo Cisowskie Pasmo Ociesęckie Pasmo Orłowińskie Pasmo Wygiełzowskie Pasmo Kadzielniańskie Pasmo Bielińskie Grzbiet Bolechowicki Pasmo Zelejowskie Pasmo Chęcińskie Grzywy Korzeczkowskie Pasmo Brzechowskie Pasmo Sieradowickie Pasmo Pokrzywiańskie Pasmo Iwaniskie |
Indeks szczytów Gór Świętokrzyskich Zachodnia częsc Pasmo Masłowskie Góra Ameliówka (Klonówka) 473m Góra Domaniówka 418m Góra Dabrówka 444m Góra Wisniówka 470m
Pasmo Chęcińskie Góra Zamkowa 356m Góra Sosnowica 321m Góra Gosćiniec 303m Góra Rzepka 357m
Pasmo Zelejowskie Góra Zelejowa 372m
Centralna częsć
Pasmo Łysogóry Łysica 612m Łysogóra 593m Góra Agaty 611m Góra Radostowa 451m Góra Chełmowa 351m
Pasmo Bielińskie Góra Duża Skała 444m
Pasmo Bostowskie
Wschodnia częsć
Pasmo Jeleniowskie Góra Szczytniak 522m Góra Witosławska 491m Góra Jeleniowska 535m Góra Skoszyńska 453m
Południowa częsć
Pasmo Posłowicko - Dymińskie Góra Telegraf 406m Góra Pierscienica 365m Góra Biesak 391m
Pasmo Daleszyckie Góra Jabłonna 316m
Pasmo Orłowińskie Góra Dąbrowa 450m
Pasmo Cisowskie Góra Włochy 427m
Pasmo Ocięsęckie Góra Sterczyna 338m Góra Igrzyczna 338m
Pasmo Iwaniskie
Pasmo Wygiezłowskie
Pasmo Bielińskie Góra Duża Skała 444m
Północna częsć
Pasmo Klonowskie Góra Barcza 465m Góra Ostra 408m Góra Czostkowa 428m Góra Bukowa 482m
Pasmo Oblęgorskie Góra Sieniewska 444m Góra Barania 427m Góra Pieprzowa 395m |